Lu Schaper - Geef Kamper kunstenaars een podium

Lu ontvangt me in haar expositieruimte en atelier in de Oudestraat 143. Door de Kamper UI(t)dag het druk in de stad. Wanneer ik de galerie binnenloop en de uit Shanghai afkomstige Lu de deur achter me sluit, overvalt een serene rust ons. Chinese thee en verrukkelijke bonbons maken de sfeer compleet: “Zo, hier kunnen we ongestoord praten.”

In 1995 verlaat Lu Shanghai - waar ze aan de kunstacademie studeerde - en vertrekt naar Singapore. In die tijd ontmoet ze haar man Hennie. Hij is voor zijn werk bij een oliemultinational gevestigd in Singapore en op zoek naar kunst voor zijn kantoor. Lu: “Het lot bracht hem naar mijn galerie, waar niet alleen mijn schilderijen indruk op hem maakten!” Hennie selecteerde een aantal van mijn werken en nodigde me uit om ideeën uit te wisselen over hoe de schilderijen het best hun recht kwamen. “Wij ontmoetten wij elkaar vaker en dat resulteerde in een relatie en ons huwelijk in 2000”.

“Ik was teleurgesteld in Nederland, maar alleen in Shanghai was ook geen optie”

Hennie zou overgeplaatst worden en hij kon kiezen uit twee plaatsen: Houston in Amerika of Rouen in Frankrijk. Lu: “Ik verwachtte niet dat Houston veel voor mij als kunstenaar zou kunnen betekenen. Er heerst niet echt een kunstklimaat. Als het nu New York was! Voor mij was de keuze snel gemaakt. Ik wilde naar de plek, die kunstenaars zoals schilder Monet en componist Satie inspireerden. Twee jaar verbleven Lu en Hennie in een groot victoriaans huis in Rouen. Volgens Lu was dat een plek en omgeving waar ze ontdekte welke stijl het best bij haar past. Na 2 jaar vertrokken ze naar Nederland. Voor Lu was dat de eerste keer dat ze - buiten een aantal vakanties - kennismaakte met ons kikkerlandje en in het bijzonder met Amsterdam.

Lu: “Hennie was druk met zijn werk. Ik schilderde veel, maar kwam weinig buiten en had geen ruimte om mijn werk te exposeren. Ik was best teleurgesteld. In Azië werken en exposeren kunstenaars meer samen. In die tijd begon ik op internet kunstblogs te schrijven. Een belangrijke kans om mijn werk aan Shanghai en de rest van de wereld te laten zien. Dat resulteerde in digitaal samenwerken én in opdrachten. Ik besloot vaker en langere periodes naar Shanghai te gaan om deze mogelijkheden te benutten. Die tijd was moeilijk. Ik was teleurgesteld in Nederland, maar alleen in Shanghai was ook geen optie.”

“Kampen geeft mij de kans opnieuw te aarden.
Mijn wortels groeien in nieuwe grond.”

Hennies vader nam Lu mee naar Zuthpen en Deventer tijdens haar eerste kennismakingsbezoek in 1999. De oude Hanzesteden maakten veel indruk op Lu. Ze deelde haar droom met Hennie: wonen, werken én een galerie in de binnenstad van een van deze steden of een vergelijkbare. Ze vonden een pand in de Oudestraat met een woning erboven en een studio op de begane grond. Lu’s gevoel was direct goed en het pand uitermate geschikt. In 2012 vestigden zij zich daar met het idee definitief in Kampen te blijven. Een paar jaar later verhuisde Lu haar galerie naar een mooiere en grotere locatie op Oudestraat 143.

Lu: “Ik heb nu echt het gevoel dat ik woon in Nederland, ook omdat ik veel contact heb met de mensen hier. De Kampenaar is trots en vriendelijk. Er is veel cultuur in de gemeente, dat spreekt mij bijzonder aan. Kampen geeft mij de kans opnieuw te aarden. Mijn wortels groeien in nieuwe grond. Ik ontwikkel me op alle gebieden, niet in de laatste plaats persoonlijk. Lang voelde ik me verloren. Hier ben ik thuis. Gek genoeg doet Kampen me in een aantal opzichten denken aan de oude historische binnenstad van Shanghai waar ik geboren ben en opgroeide. Ik schrijf mijn blogs nu zelfs over Kampen. Mijn droom is uitgekomen.”

“Kampen heeft een rijke en goede cultuur- en kunsthistorie. Tijdens de Hanzedagen was er veel aandacht voor het verleden met verschillende cultuuractiviteiten, maar denk ook eens aan het ‘uitpakken’ en uitdragen van cultuur. Het Ikonenmuseum en Stedelijk Museum doen dit, maar  er zouden ook kunstactiviteiten kunnen komen die bezoekers trekken en met meer aandacht voor kleine galerieën, zoals die aan de Burgwal. Dit kan via tentoonstellingen, maar ook theater is een mogelijkheid. Een paar jaar geleden waren er geweldige theateropvoeringen van maximaal 10 minuten in diverse huiskamers in het centrum van Kampen, in huiselijke sfeer genieten van prachtige optredens. Na een aantal voorstellingen brachten paard en wagen ons weer terug. Schitterend! Dat soort dingen mogen vaker worden georganiseerd, bijvoorbeeld tijdens de KamperUI(t)dagen. En misschien een grote kunst- of ambachtsmarkt toevoegen waar zelfgemaakte producten aan de man gebracht worden.”

“Geef Kamper kunstenaars een podium
en laat zien hoe rijk onze stad aan kunst en cultuur is!”

“Een ander idee is om kunst te brengen naar inwoners die niet of minder mobiel zijn. Pieter Zandt Scholengemeenschap organiseert ieder jaar een cultuurdag. Kinderen kiezen uit ongeveer twintig cultuuractiviteiten. Daar heb ik aan meegedaan. In de galerie gaf ik een demonstratie Kalligrafie, een oude en duurzame techniek. Hoe maak je de inkt? Hoe houd je de kwast vast? Ik liet leerlingen hun naam in Chinese karakters optekenen. Dit is ook wellicht ook interessant voor ouderen in verzorgingstehuizen. Het is een afleiding, werkt therapeutisch en je laat ze misschien hernieuwd kennismaken met kunst. Mensen kijken niet zo snel naar kunst. Ik merk dat men soms zeer geïnteresseerd mijn werken in de etalage bekijkt, maar aarzelt om de galerie binnen te lopen. De drempel is te groot. Men denkt dat verwacht wordt iets te kopen.

Het belangrijkste is dat mensen kennismaken met kunst en erover praten. Dit had ik in Shanghai, in Amsterdam niet en nu gelukkig in Kampen wel weer. Maar het gaat niet om mij. Geef Kamper kunstenaars een podium en laat inwoners en/of bezoekers zien hoe rijk onze stad aan kunst en cultuur is!”

Aukje Grouwstra - Kampen nóg beter en mooier maken

Hartje zomer in het hart van Kampen. Inwoners en bezoekers ontmoeten elkaar en vinden verkoeling onder de Platanen op De Plantage. De druk bezette terrassen brengen de stad tot leven. Is dit de reuring die Kampen nodig heeft? Degene die hierover bij uitstek iets kan vertellen, is onze nieuwe binnenstadmanager Aukje Grouwstra. Nog volop in gesprek met Efes eigenaar, Yilmaz Lyi, verwelkomen beide me hartelijk wanneer ik het terras oploop voor een interview met Aukje. Yilmaz biedt me een kop koffie aan en Aukje vertelt haar verhaal en uiteraard haar droom…

“Een vriendin attendeerde mij op de vacature van binnenstadmanager Kampen. Ik las de tekst en dacht: dit ben ik! Dat gevoel werd versterkt na mijn eerste gesprek met de gemeente en Kamper Marketing. Ik voelde me direct thuis. In een vervolggesprek met de werkgroep binnenstad had ik ook met deze mensen een klik. Ik werd aangenomen en mijn droom kwam uit! Einde verhaal? Nee, de start…”

Aukje (47) is sinds 13 maart van dit jaar binnenstadmanager Kampen. Zij maakte jaren geleden voor het eerst kennis met Kampen toen zij als grafisch ontwerper en beeldend kunstenaar een atelier huurde in de oude ambachtsschool ‘DOAS’ in Zwolle. De ene helft van de bewoners kwam van de AKI in Enschede en de andere helft van de kunstacademie in Kampen. Ze maakte heel wat feestjes mee in de binnenstad van Kampen en vanuit die invalshoek leerde zij de stad behoorlijk goed kennen.

Aukje: “Na mijn definitieve aanstelling werd ik geïntroduceerd tijdens de laatste sessie van het Hanzeborden. Via dit ‘serious game’ kregen we ideeën van de samenleving van Kampen in beeld. Daarnaast werd aan de stakeholders als vereniging van vastgoedeigenaren, ondernemers en gemeente gevraagd naar hun speerpunten ten aanzien van de binnenstad van Kampen. Het resultaat is een mooie richtlijn en aanzet voor ‘De Agenda van en voor de Stad’, waarmee we het binnenstadmanagement vorm geven.”

Kampen heeft heel veel,
maar vraagt ook heel veel

De functie is Aukje op het lijf geschreven: “Kampen heeft heel veel, maar vraagt ook heel veel”, stond in de vacaturetekst. “Daar houd ik van. Ik wil ergens keihard en gepassioneerd voor gaan. Chaos en gedoe – in de positieve zin van het woord – creëren ruimte voor vernieuwing, nieuwe ontwerpen en inzichten. Ik sta open om deze aspecten plus de partijen die hierbij betrokken zijn sterker te maken. Als binnenstadmanager zijn vastgoedeigenaren, gemeente, ondernemersvereniging, kunst en cultuur én het winkelend publiek mijn belangrijkste stakeholders. Over het algemeen is een binnenstadmanager op drie lagen actief: als een soort huismeester, verbetering van het ondernemersklimaat en meedenken in beleid en strategie. Bijvoorbeeld tegengaan van leegstand of invulling geven aan beeldbepalende gebouwen, vergroening van de winkelstraat en een oplossing vinden voor de fietsenproblematiek in samenwerking met de gemeente Kampen.”

De stad mooier te maken.
Daar horen de mensen bij die erin wonen en verblijven

Ook de regiofunctie van de stad vindt Aukje belangrijk. Hoe staat Kampen bijvoorbeeld ten opzichte van Zwolle, Emmeloord of Elburg? Wat is typisch Kampen en wat kunnen we meer etaleren? Er is een samenwerkingsverband met de Hanzesteden, dat is erg prettig. In Deventer (Aukjes woonplaats) heeft ze bijvoorbeeld goede contacten met de binnenstadmanager Peter Brouwer en via ‘De Stadsbeweging’ van de provincie Overijssel contact met alle binnenstadmanagers.“Wij leren veel van elkaar”, aldus Aukje.

Aukje heeft ervaring aan twee kanten; voor bijvoorbeeld de initiatiefkant heeft ze het 5 mei-festival in Zwolle mee opgezet en het Havenkwartier in Deventer – samen met diverse kunstenaars – helpen opbouwen. Zelf woont ze in het Havenkwartier en ze heeft drie jaar lang een tentoonstellingsruimte voor autonome kunstenaars in huis gehad, die ze per se in het Havenkwartier wilde hebben. Daarnaast deed ze ervaring op als omgevingsmanager (gebiedsontwikkeling) bij de gemeente Den Haag. De Haagse markt en de Antiek en Boekenmarkt op de Lange Voorhout heeft ze geïnitieerd. Deze ‘verbouwingen’ hadden veel effect op de omwonenden. Dan is ze iemand die niet in de overlast denk, maar juist in mogelijkheden: “De omwonenden zijn onze eerste nieuwe klanten!”

Mijn palet bestaat uit meerdere kleuren.
Ik weet ze te verenigen en in te zetten,
onder andere ten gunste van deze stad.

Andersom is Aukjes intrinsieke motivatie de stad mooier te maken. Daar horen de mensen bij die erin wonen en verblijven. Aukje: “Ik investeer graag in samenwerkingsverbanden. Ik wil bijvoorbeeld dat horecaondernemers op De Plantage samenwerken. Het maakt hen sterker en het plein interessanter. Ik ben in staat beleid en uitvoering te koppelen en te zorgen dat beide de handschoen oppakken om de stad nog mooier te maken.”

“Ik ben ook beeldend kunstenaar, iets moois scheppen vanuit het niets, daar houd ik van. Ik zie en denk in mogelijkheden. Stel je hebt drie honden die met hetzelfde volume hard blaffen. Mijn taak is om het kleine keffertje ook te horen en aandacht te geven, want mogelijk heeft die wel het beste idee voor Kampen! Een droom komt uit, want alle eigenschappen kan ik perfect gebruiken als binnenstadmanager. Ik heb – net als elke kunstenaar – antennes uitstaan die ‘zien’. Dat gaat vanzelf. Ik houd van ontwerpen en dat vertaal ik naar techniek en toepassingen. Dit zelfde proces ervaar ik als binnenstadmanager. Ik voel dat het bruist in de stad en ik kijk waar bruggen geslagen kunnen worden om ideeën gerealiseerd te krijgen.”

"Niet alleen de wereld, maar nu in het bijzonder Kampen, beter en mooier maken. Dat is mijn droom. Ik geniet intens van het proces. Mijn palet bestaat uit meerdere kleuren. Ik weet ze te verenigen en in te zetten, onder andere ten gunste van deze stad."